Slimmerick van Hulshout- Januari 2016

Slimmerick van Hulshout – januari 2016 –Sterretjesweide

N-VA vraagt sterretjesweide in Hulshout

Een zinvolle en eerbare vraag, welbeschouwd

Een laatste plek waar men kan trachten

Groot verdriet te helpen verzachten

Jammer dat ‘oranjegroen’ dit voorstel tegenhoudt!

(Lamoraal van Hulset)

Op de gemeenteraad van 11 januari ll. stelde N-VA Hulshout voor om werk te maken van een sterretjesweide op de drie gemeentelijke begraafplaatsen.

Een sterretjesweide is een begraafplaats speciaal voor doodgeboren kinderen. Sinds de wijziging in het decreet op 28 maart 2014, kunnen ouders aanspraak maken op een begraving of crematie, ongeacht de duur van de zwangerschap. De inrichting van een sterretjesweide fungeert als een teken van respect voor het ongeboren leven en een erkenning van het verdriet van de ouders.

Bedoeling van de ‘Sterretjesweide’ is dat ouders en hun familie er met alle respect afscheid kunnen nemen van hun doodgeboren kindje en een plekje vinden om hun verdriet te helpen verwerken. Ondanks dat er nu op de kerkhoven meer dan voldoende plaats is vrijgekomen, na de massale ontgravingen van vorig jaar, verwierpen CD&V enGroen toch het voorstel van de N-VA-fractie.

Commentaar:

Lokale besturen staan in voor het beheer en het onderhoud van kerkhoven. Inspelend op de toenemende vraag van ouders in verband met begravingen van levenloos geboren kinderen, kanbeen lokaal bestuur een bestaande plek exclusief inrichten voor deze kinderen. Zo wordt een stukje grond van het kerkhof gereserveerd, soms ook wel sterretjesweide of foetusweide genoemd.

In 2014 werd een decreetwijziging doorgevoerd waardoor alle doodgeboren kinderen, ongeacht de duur van de zwangerschap, begraven of gecremeerd kunnen worden. Dit was vroeger anders.

Nu hebben ouders de keuze uit een sterretjesweide, een begraving of crematie.

Reglementering

De inrichting van een sterretjesweide is niet verplicht en wordt overgelaten aan de autonomie van de gemeenten.

Het Vlaams decreet van 16 januari 2004 gaf ouders het recht op het laten begraven of cremeren van levenloos geboren kinderen vanaf een minimum zwangerschapsperiode

van 12 weken. De instanties zoals ziekenhuizen en gemeenten, waren verplicht gevolg te geven aan de wens van ouders. Het laten begraven of cremeren van een levenloos geboren kind van minder dan 12 weken zwangerschap was geen recht waarop de ouders aanspraak konden maken.

Het was een gunst die eventueel verleend kon worden door het betrokken gemeentebestuur. Dit werd in de praktijk ook verleend, hoewel de vraag niet zo vaak voorkwam.

Een wijziging van dit decreet heeft die minimumperiode van 12 weken zwangerschap geschrapt. Vanaf nu is het steeds een recht waar de ouders aanspraak op kunnen maken, ongeacht de duur van de zwangerschap: een sterretjesweide, een begraving of een crematie.

Benaming

Een sterretjesweide is een plaats op het kerkhof die speciaal gereserveerd wordt om levenloos geboren kinderen te herdenken. Ook indien de ouders niet kiezen voor begraving/crematie, moet het afscheid waardig kunnen verlopen. Op een sterretjesweide kunnen ouders hun kindje een persoonlijk plekje geven.

De benoeming van de weide vraagt aandacht. De term “foetusweide” wordt soms als kil, technisch en kwetsend ervaren. In principe gaat het niet over foetussen maar om kinderen. Het is een zoektocht die fijngevoeligheid vergt. Daarnaast blijft het natuurlijk moeilijk om aan ieders behoeften te voldoen als het materie betreft die zo persoonlijk en beladen is.

Enkele voorbeelden:

- In Zomergem wordt gesproken van “engeltjesweide”, een term die poëtisch, maar niet

bepaald levensbeschouwelijk neutraal kan worden benoemd.

- Destelbergen spreekt liever van “sterretjesweide” en knoopt daarmee bewust of

onbewust aan bij de natuursymbolen en het troostende aspect van sterren.

- In Dendermonde dragen de perken de benaming “stille kinderweide”.

Inrichting

Het laten begraven of cremeren van een levenloos geboren kind van minder dan 12 weken

zwangerschap was vroeger geen recht waarop de ouders aanspraak konden maken. Het was een

gunst die eventueel verleend kon worden door het betrokken gemeentebestuur. In deze periode

kwam het initiatief van “sterretjesweide”. Het inrichten van een sterretjesweide gaf (en geeft nog

steeds) een alternatief voor ouders.

Uit cijfers van 2011 blijkt dat 129 van de 308 Vlaamse gemeenten reeds een sterretjesweide of

foetusweide hebben ingericht. Ondertussen nemen steeds meer gemeenten het initiatief om een

sterretjesweide of foetusweide in te richten of op te knappen.

In de praktijk blijkt het anoniem bijzetten echter in de meerderheid. Omdat dit soms indruist

tegen de wensen van de ouders en als onvoldoende waardig wordt ervaren, hebben sommigen

steden een weide nooit ingevoerd of weer verwijderd. Ze liggen dan begraven tussen de andere

kinderen, al dan niet anoniem.

Inrichting of herinrichting

Tijdens de inrichting of herinrichting is het goed om na te denken over de volgende elementen:

- Toegankelijkheid van de sterretjesweide (een verhard pad, ruimere openingsuren van het

kerkhof, … )

- Herkenbaarheid en oriëntatie aangeven op het kerkhof

- Een plekje voorzien waar men een kleine ceremonie kan houden

- Gedenktekens: sterretjes, stenen, toverstokjes, vlindertuin, …

- Ouders die kiezen voor crematie, kunnen bijvoorbeeld hun urne plaatsen bij de

sterretjesweide

- Zitbanken voorzien

- Serene geborgen sfeer creëren met natuurlijke materialen, bloemen en planten, …

- Verenigingen kunnen betrokken worden zoals de cultuurraad, de jeugdraad, enz. Zij

kunnen een bijdrage leveren door een gedicht of tekst te schrijven. Dit kan geplaatst

worden op de sterretjesweide.

Enkele voorbeelden:

- Zomergem plaatste een gedenksteen waarop ouders een naamplaatje voor hun

jonggestorvene kunnen hangen, naar analogie met de gebruikelijke aankleding van een

strooiweide. (Andere steden gedogen dat ouders toch persoonlijke kentekens aanbrengen

op de weide.)

- Op de begraafplaats van Koekelare is een foetusweide met de naam ‘Sterretjesheuvel’

aangelegd. De begraving van het kindje gebeurt anoniem. Ook het graf is anoniem maar

ouders kunnen er een sterretje op plaatsen. Dat wordt door het gemeentebestuur te koop

aangeboden.

- In Rotselaar is een puzzelweide ingericht met een steen en een gedicht van Claere

Vandenabeele.

- In Lokeren werd er een weide ingericht, versierd door een massieve steen met daarin de

tekst “ Ik heb een steen verlegd” van Bram Vermeulen. Elke ouder mag op het grafje een

steen bijleggen.

- Dendermonde liet de kunstacademie nadenken over een passende vormgeving en plaatste

op elke begraafplaats een mooi beeld op de foetusweide. Ze hebben zelf plannen tot het

aanplanten van een ‘vlinderboom’, waarin de namen van de overleden kinderen zouden

kunnen worden opgehangen. Op die manier is er een mogelijkheid om de overledenen bij

naam te noemen.

- In Heverlee werd een stukje groen voorzien zonder grafstenen, maar met witte sterren

waar de namen van de kinderen op staan.